به نقل از «جام جم آنلاین»

۱۲سال تعلل بنیادین

تاریخ انتشار: ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۶۸۶۲۶۶

این سند ۱۲سال پیش به منظور تحقق ارزش‌ها و آرمان‌های متعالی انقلاب و دستیابی به حیات طیبه تدوین شده بود که الهام‌گیری‌اش از اسناد بالادستی به‌ویژه سند چشم‌انداز ۲۰ساله بود و اهداف تعلیم و تربیت را در افق سال ۱۴۰۴ تبیین می‌کرد. این سند، چراغ برون رفت از چالش‌های نظام آموزشی کشور فرض شده بود، چراکه بر تعلیم و تربیت ایرانی ـــ اسلامی و پرهیز از الگوهای وارداتی، کهنه و تقلیدی محض تاکید داشت.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اما دولت‌ها یکی پس از دیگری آمدند و رفتند و صندلی وزارت آموزش و پرورش از شخصی به شخص دیگر ارث رسید بدون آن که سند تحول روی اجرا را ببیند. حالا این سند که چهار دولت در اجرای آن ناکام بوده‌اند در دست پنجمین دولت است تا شاید با بازنگری در آن، طلسم ایجاد تحولات بنیادین در نظام آموزشی کشور شکسته شود.

پنج وزیری که اجرای سند تحول جزو وظایف اصلی آنها بوده اکنون در حالی که دیگر در وزارتخانه سمتی ندارند از علت اجرا نشدن مفاد این سند می‌گویند به طوری که یکی معتقد است برای اجرای سند، آموزش و پرورش به همراهی سایر دستگاه‌ها نیاز داشت و دیگری از نیازمند بازنگری بودن سند در همان زمانی که بر سر کار بود، صحبت می‌کند. اما واقعا چرا سند تحول بنیادین آموزش و پرورش در عرض ۱۲سال در هیچ دولتی اجرا نشد و چرا موانع هرگز از پیش پایش کنار نرفت و آیا امیدی هست تا بازنگری و اصلاح سند که اکنون در دستور کار است، راه اجرایی شدن آن را باز کند؟

اجرا به‌تنهایی ممکن نبود
زمانی که وزرای آموزش و پرورش دولت‌ها از نهم تا دوازدهم بر سر کار بودند، کمتر از زبان آنها چرایی اجرا نشدن سند تحول شنیده می‌شد ولی آنها اکنون مهر سکوت از لب برداشته و علت تعلل‌ها را بازگو می‌کنند. سید محمد بطحایی که بین سال‌های ۹۶ تا ۹۸ سکان وزارت را در دست داشت، می‌گوید: « اجرایی شدن سند تحول به‌تنهایی از توان آموزش و پرورش خارج است و نیاز به همراهی دیگر دستگاه‌ها دار. اما امروز مخاطب اصلی سند تحول، وزارت آموزش‌وپرورش است، یعنی همه چشم‌ها برای اجرای سند تحول به وزیر و وزارت دوخته شده، درحالی که استقرار و اجرای آن بسیار فراتر از وزارت آموزش‌وپرورش و حتی دولت است. در واقع قوای‌ مقننه و قضاییه هم باید به‌صورت جدی در ساختار اجرا و استقرار سند تحول ورود کنند». محمود فرشیدی، وزیر اسبق آموزش نیز که از سال ۸۴ تا ۸۶ ردای وزارت را به تن داشت، اعتقادی مشابه دارد و می‌گوید: « این که رهبر انقلاب در سیاست‌های ابلاغی، سند تحول را به سران سه قوه ابلاغ کردند، یعنی فقط وزیر آموزش‌وپرورش مسئول اجرای سند نیست، بلکه رئیس‌جمهور، رئیس قوه‌ قضاییه، رئیس مجلس و همه‌ مسئولان عالی قوا مسئولیت دارند که به اجرای سند کمک کنند».حال سؤال این است که چرا پیش از این، بحث‌های اینچنینی مورد تاکید قرار نمی‌گرفت و همراهی سایر دستگاه‌ها از سوی وزرای آموزش و پرورش مطالبه نمی‌شد؟

سند ایراد دارد
این که سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، آرمانی و به قول عده‌ای آسمانی بود شکی نیست، در این که نقشه راه اجرایی نیز برای این سند نوشته نشد و برایش پژوهش سازی نشد هم تردیدی وجود ندارد. به همین علت است که محسن حاجی میرزایی، وزیر سال‌های ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۰ آموزش و پرورش که سند تحول را دارایی بزرگی برای نظام تعلیم و تربیت کشور و سندی قابل احترام می‌داند به آن نقدهایی دارد از جمله این که«وظیفه دولت نسبت به آموزش و پرورش دراین سند بسیار کلی بیان شده در حالی که همه لوازم، الزامات و پیش نیازهای تحقق آن باید توسط دولت روشن می‌شد تا دسترسی برابر و یکسان همه شهروندان به آموزش یکسان و رعایت عدالت در کیفیت محقق می‌شد». این اظهارات البته برخی نقدها را که شرایط آموزش و پرورش کشورمان را مساعد اجرای سند نمی‌دانستند در ذهن زنده می‌کند. این گروه از منتقدان می‌گویند برای اجراشدن سند باید حداقل‌های مدارس فراهم باشد در حالی که اکنون اینچنین نیست. بنابراین با صرف خواستن، سند اجرا نمی‌شود بلکه زمینه‌های اجرا باید مهیا باشد. یکی از این زمینه‌ها نیز بودجه است در حالی که در سال‌های گذشته سند تحول حتی یک سرفصل بودجه نداشت و گفته می‌شد اگر نیاز به بودجه است از اعتبار آموزش و پرورش برداشته شود آن هم آموزش و پرورشی که همیشه کمبود بودجه دارد.

اجرای شتاب‌زده
سند تحول بنیادین آموزش و پرورش سال ۹۰ تصویب و سال ۹۱وارد فاز اجرایی شد آن هم در نخستین گام با پیاده سازی نظام ۳-۳-۶ به همین علت علی اصغر فانی، وزیر آموزش و پرورش سال‌های ۹۲ تا ۹۵ کشور توضیح می‌دهد که «ما به‌جای این که به مرحله‌ تمهید مقدمات برویم، به مرحله اجرا رفتیم. یعنی باید قبلا معلم مورد نیاز را تربیت می‌کردیم که نکردیم، باید کتاب‌ها و محتوای آموزشی را با تأنی و تأمل و براساس رفتار و اهداف رفتاری تدوین می‌کردیم که نکردیم و با عجله کتاب نوشتیم و نیز باید فضای آموزشی لازم را تأمین می‌کردیم که باز هم این کار را نکردیم». فانی البته یک پیشنهاد هم دارد. او معتقد است که می‌توان با این رویکرد از بن‌بست کنونی خارج شد:« باید زیرنظر مستقیم وزیر کمیته‌ای تشکیل دهیم تا آن کمیته کارهای انجام شده و نشده را بررسی کند. بعد ببینیم خلأها کجاست و کجاها اجرا نشده و بعد برای آن بخش اجرا نشده‌ سند و یک نقشه‌ راه جدید بنویسیم و وزیر موظف باشد که آن را دنبال کند. اگر وزیری هم عوض شد، نفر بعدی کار او را ادامه دهد». محمد بطحایی نیز باور دارد که «سند تحول فقط در صورتی به اجرا درخواهد آمد که در قالب پروژه در کشور تعریف شود، یعنی بدانیم در کدام بازه زمانی چه اقدامات و فعالیت‌هایی و با چه دستاوردها و منابعی و توسط کدام مراجع و نهادها و سازمان‌ها باید انجام شود».

زاویه دید

محمود فرشیدی
عدم باور مسئولان به سند
کمک نکردن سایر بخش ها
مقاومت بروکراتیک در برابر اجرا
تشریح نشدن ضرورت سند

علی اصغر فانی
بی ثباتی مدیریتی
غفلت از مقدمات اجرایی
غفلت از مقدمات تقنینی
اجرای شتاب زده

سید محمد بطحایی
لزوم همراهی سایر بخش ها
آماده نبودن ساختار و بستر
نقش شورای انقلاب فرهنگی
پروژه ای دیده نشدن سند

محسن حاجی میرزایی
نیاز به بازنگری در بعضی مفاد
نبود نقشه راه اجرایی
کلی گویی درباره وظایف دولت
بی توجهی به پیش نیاز ها

 

منبع: جام جم آنلاین

کلیدواژه: نظام آموزشی نظام آموزشی ایران نظام آموزشی کشور آموزش و پرورش اجرای سند سند تحول

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۶۸۶۲۶۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ساخت روزانه ۸ مدرسه در کشور/ استخدام ۱۹ هزار مربی ورزشی و مشاور پس از ۱۵ سال

وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه در ۲.۵ سالی که از عمر دولت گذشته، قریب به ۷۰۰۰ مدرسه تکمیل، تجهیز و یا ساخته‌ایم گفت: متوسط روزی هشت مدرسه ساخته شده و ایران کارگاه مدرسه سازی شده است؛ پیامش این است که آینده را داریم می‌سازیم. اما شاداب سازی کلاس‌های درس، مدرسه‌ها و تجهیز هنرستانها دغدغه پیوسته ماست.

به گزارش ایسنا، رضا مراد صحرایی در دیدار فرهنگیان با رییس جمهور و تجلیل از معلمان نمونه کشوری، با بیان اینکه در حادثه کرمان  یک کلاس کامل تقدیم انقلاب شد گفت: از جمع شهدا و جانبازان حادثه کرمان بیش از ۳۰ درصد معلم و دانش آموز بودند و این یعنی آموزش و پرورش در کف مسائل انقلاب قرار گرفته است.

وی با بیان اینکه معلم ستون فقرات نظام آموزشی است افزود: در تعبیر رهبر معظم انقلاب معلم معمار هویت آینده کشور است، معلم صاحب نفس، انسان ساز، روشن کننده چراغ دل انسان ها است.

وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه معظم له در جایی می فرمایند کار معلم از انرژی هسته‌ای خیلی مهم تر است ادامه داد: در انرژی هسته‌ای ما از سنگ به آن انرژی می‌رسیم اما کار معلم گوهری به نام انسان و ساختن آن گوهر است.

صحرایی با بیان اینکه پیام این حرف آن است که ما برای ساختن آینده کشور مهم‌ترین تکیه گاهمان جامعه خوش نام معلمان گفت: وزیر آموزش و پرورش با معلمانش می تواند تحول در این نظام را رقم بزند نه با بودجه و امکانات.

وی با اشاره به اینکه عامل تحول معلم است عنوان کرد: ما معلمان باید تحول را از خود شروع کنیم تا جامعه را متحول سازیم.

وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه سال ۱۴۰۲ سالی بود به غایت پرماجرا و متلاطم برای آموزش و پرورش کشور اما امروز به تجربه‌ای ارزشمند تبدیل شده است افزود: نشان دادیم اگر با هم متحد، منسجم، همدل، همسو، همکار و همراه باشیم در دل بحران تحول می آفرینیم.

برای اجرای سند تحول بودجه لازم است

صحرایی با بیان اینکه حوادث ۱۴۰۲ در تاریخ آموزش و پرورش بی سابقه بودند گفت: از دل این حادثه‌ها دستاوردهایی داشته‌ایم که به گوشه‌ای از آنها در محضر رئیس جمهور اشاره می کنم. نقطه تمرکز ما اجرای حقیقی سند تحول بنیادین بوده است. پس از ۱۲ سال نقشه این سند آماده تصویب در شورای عالی انقلاب فرهنگی شده است، شواهد نشان می دهد با توجه به اقناع کمیسیون های شورا فردا این گام مهم پس از ۱۲ سال برداشته خواهد شد و از آن پس ما به جای کورمال کورمال حرکت کردن با چشم اندازی وسیع رو به جلو پیش خواهیم رفت.

وزیر آموزش و پرورش ادامه داد: پیام سند در نقشه راهش آن است که همه با هم آموزش و پرورش را حرکت دهیم، روح سند ائتلاف برای اعتلای تعلیم و تربیت است، برای اجرای سند بودجه لازم است اما شرط کافی و لازم، بودجه نیست، مسئله ما شکل گرفتن آن ائتلاف است، تبدیل شدن آموزش و پرورش به مسئله اصلی و نقشه دنبال آن است.

صحرایی با بیان اینکه نگاشت مدرسه‌ای سند نوشته شده است گفت: برای کاهش فاصله سند با صحنه یعنی مدرسه به دستورالعملی نیاز بود تا بگوید مدیر مدرسه که قرار است تحول را رقم بزند چگونه آن را پیاده کند. این سند نیز در انتظار تصویب در شورای عالی آموزش پرورش است و اجرای آزمایشی آن آغاز شده است.

وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه نگاشت نهادی سند تحول بنیادین آماده و توسط معاون اول رئیس جمهور ابلاغ شده گفت: ۷ پروژه ملی پیشران برای اجرای بخش قابل توجهی از سند تحول انتخاب و به خلاقیت رئیس جمهور در تشکیل شورایی برای راهبری سند به ریاست معاون اول آماده اجرا شده است.

وی با اشاره به اینکه یک پروژه از ۷ پروژه چهارشنبه گذشته در دولت تصویب شد افزود: این نخستین آیین نامه اجرایی در چارچوب اصل ۱۳۸ قانون اساسی برای اجرای سند تحول بود. اولین اقدام مهم ما آن بود که موضوع سند به یک جهت اصلی در برنامه‌های پیشرفت کشور تبدیل شود.

صحرایی ادامه داد: در ماده ۹۲ قانون برنامه هفتم تکلیف شده که به محض تصویب قانون ظرف شش ماه باید تقسیم کار ملی که در آن وظایف یکایک ارکان کشور برای تحول بنیادین نظام و تعلیم و تربیت تعیین شده، تصویب و برای اجرا ابلاغ شود.

صحرایی اتفاق مهم دیگررا غول کنکور عنوان کرد و گفت:  این دولت در بحبوحه تلاطم آغاز ۱۴۰۲ دو مصوبه کنکور را اجرا کرد. هدف آن مصوبه آن است که از حفظیات به یادگیری عمیق حرکت کنیم، هدف آن است که مرجعیت به برنامه درسی ملی به مدرسه و به معلم بازگردد نه آن که در یک موسسه کنکوری بیرونی که تمام دغدغه اش میزان درآمدش است، تعیین شود.

وی با بیان اینکه هیچ تحولی در سطح وسیع و کلان رخ نمی دهد افزود: مگر آن که رئیس دولت خودش پشت آن باشد، اگر این مصوبه اجرا شد چون رئیس دولت خواست که اجرا بشود وگرنه بهانه جویی برای عدم اجرایش کم نبود.

راهیابی وسیع دانش آموزان مناطق محروم به دانشگاه‌های خوب کشور

وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه امسال ۵۰ درصد و سال آینده ۶۰ درصد نمره راهیابی به دانشگاه‌ها از خواندن عمیق کتاب‌های درسی، گوش فرا دادن درست به حرف‌های معلم حاصل می شود و البته عدالت آموزشی، اظهار کرد: شواهد نشان دهنده راهیابی وسیع دانش آموزان مناطق محروم به دانشگاه‌های خوب کشور است.

صحرایی با اشاره به اینکه هفت استان سهم از دست رفته خود را در ۳۰۰۰ صندلی برتر دانشگاه‌ها باز پس گرفتند گفت: سیستان و بلوچستان از ۱۶ صدم درصد به ۴۸ صدم درصد ارتقاء پیدا کرده، استان کرمان تعداد رتبه‌های زیر هزارش سه برابر شده، از اسفراین و چهار آی مغ، پل دختر و سرپل ذهاب و اسلام آباد نفرات برتر در همه رشته‌ها داشتیم.

وی با بیان اینکه این یک گواه مهم است و البته این اتفاق خیزشی در تقویت مدرسه‌های دولتی است افزود: جبران کاستی‌ها ما را به یافتن راه‌هایی برای تامین معلم وامی دارد، بنابراین اصالت با تربیت معلم است، اما عزیزان شما بدانید راتبه معلمی بهتر از استخدام ماده ۲۸ است.

دولت معادل ۲۰ درصد کل معلمان کشور را تامین کرده است

جذب ۷۲ هزار معلم از طریق آزمون‌های استخدامی

صحرای با بیان اینکه ظرفیت پذیرش دانشگاه شهید رجایی ۳۰۰ درصد رشد کرده و تربیت دینی و هویت معلمان دغدغه ما شده است گفت: این دولت در این ۳۰ ماه معادل ۲۰ درصد کل معلمان کشور را تامین کرده است و این نشان می دهد که ما بنا نداریم مسئله را به زمان دیگری موکول کنیم و صد البته این از دشواریهای ماست.

وی با بیان اینکه سال گذشته ۵۰ هزار معلم و امسال ۷۲ هزار معلم از آزمون‌های استخدامی جذب می شوند گفت: سال گذشته ۲۵ هزار نفر از دانشگاه فرهنگیان و شهید رجایی و در سال جاری هم حدود ۲۵ هزار نفر ورودی داریم.

وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه جذب استعدادهای برتر دانشگاه‌های کشور بهتر از جذب از طریق ماده ۲۸ است و همه اینها ادامه دهنده همین سیاست است گفت: امسال کنکور اختصاصی تربیت معلم داشتیم، دانشگاه فرهنگیان هیئت جذب مرکزی استاد دارد. مسیر جذب برای استعدادهای برتر جداگانه پیدا کردیم چون که می خواهیم بسان کشاورزی که بهترین بذرش را در مزرعه می کارد، بهترین دانش آموزان را معلمان کشور کنیم.

استخدام ۱۹ هزار مربی ورزشی و مشاور پس از ۱۵ سال

وی با بیان اینکه پنج هزار میلیارد تومان سال پیش برای این منظور تخصیص دادیم و البته راه دور و درازی در پیش داریم افزود: پس از قریب به ۱۵ سال ۱۹ هزار مربی پرورشی و مشاور و مربی ورزشی برای مدرسه‌ها جذب می‌کنیم. 

انتهای پیام